წალკის მუნიციპალიტეტი მრავალფეროვანია თავისი კულტურული , ბუნებრივი, ისტორიული და ეთნიკური თვალსაზრისით.
ეს არის ტერიტორია, სადაც ყვაოდა თრიალეთის კულტურა და ბრინჯაოს ხანიდან მოყოლებული დღემდე, არაერთი მნიშვნელოვანი ატეფაქტია შემონახული თუ აღმოჩენილი.
აქ, ყოველ ნაბიჯზე შეხვდებით პრეისტორიულ ციკლოპური ნასახლარებს, ციხესიმაგრეების ნანგრევებს, გამოქვაბულებს, პეტროგლიფებს, მონოლითურ ქვებს, ზეთსახდელების გელაზის ქვებს, გვიანი თუ ადრე შუა საუკუნეების ეკლესიებს, შუა საუკუნეების ხიდებს, ნასოფლარებს, სამარხებს, ყორღანებს.
ის, ასევე მდიდარია ბუნებრივი ღისშესანიშნაობებით აღსანიშნავია დაშბაშის კანიონი, ბეშთაშნის ჩანჩქერი, ბარეთის ტბა, ჯამუშის ტბა და ა.შ.
ისტორიული თვალსაზრისით წალკა, მე-9 საუკუნიდან მე-11 საუკუნემდე იყო კლდეკარის საერისთავო, იმდენად ძლიერი, რომ თავად მეფესაც გაუჭირდა კლდეკარის სამთავროს დამორჩილება და უკანასკნელი ციხე სადაც ლიპარიტ ბაღვაში იყო გამაგრებული, მხოლოდ მოლაპარაკებით დაიმორჩილა. ამ ციხის აღება ვერც ერთმა მტერმა ვერ მოახერხა მისი სტრატეგიული მდებარეობის გამო.
წალკის ქვაბული წარმოადგენს ვულკანურ პლატოს.წალკის ქვაბული ზღვის დონიდან 1500-1700 მეტრზე მდებარეობს და 398.3 კმ2 უკავია. მისი მაღლობები საძოვრებით არის დაფარული, ხოლო დაბლობი სასოფლო-სამეურნეო დანიშნულებით გამოიყენება. ქვაბულის ცენტრში წალკის წყალსაცავი მდებარეობს. წალკის მუნიციპალიტეტი ზომიერად ნოტიო სუბტროპიკულიდან მთიანეთის მშრალ კლიმატზე გარდამავალი კლიმატის არეალშია მოქცეული. დამახასიათებელია ცივი ზამთარი და გრილი ზაფხული.
მეგალითური ნაგებობები წალკის მუნიციპალიტეტის მთელ ტერიტორიაზეა მიმოფანტული. ესაა უდუღაბოდ, მშრალი წყობით ნაგები ობიექტები, რომელთაც თავდაცვითი, საკულტო და საყოფაცხოვრებო დანიშნულებით იყენებდნენ. წალკაში ამ თვალსაზრისით რამდენიმე გამორჩეული მეგალითური ნაგებობაა, რომელთა ასაკი ათასწლეულებს ითვლის. არსებული ნაგებობები საკმაოდ დაზიანებულია და უმეტეს შემთხვევაში მხოლოდ ნანგრევების სახით არის შემორჩენილი. მეგალითური ნაგებობების არსებობა წალკის მუნიციპალიტეტის ტერიტორიაზე სამეცნიერო, შემეცნებითი, არქეოლოგიური ტურიზმის განვითარების საუკეთესო შესაძლებლობებს ქმნის.
შეძლებთ ერთ დღეში რამდენიმე ლოკაცია მოინახულოთ
ისარგებლებთ გიდის მომსახურებით სხვადასხვა ენაზე
გეყოლებათ პოზიტიური გიდი
გექნებათ დრო ფოტოსესიისათვის
იმოგზაურებთ კომფორტული ტრანსპორტით
გავითვალისწინებთ თქვენს სურვილებს
დაგვიკავშირდით
პრეისტორია და თანამედროვეობა ერთ მოგზაურობაში, აღმოაჩინე ძველი და დატკბი ახლით.
ჩვენი სერვისები
კონტაქტი
+995 555 22 33 44
discovertsalka@gmail.com
© 2024 ყველა უფლება დაცულია
Ut enim ad minim veniam, quis nostrud exercitation ullamco laboris nisi ut aliquip ex ea commodo consequat. Duis aute irure dolor in reprehenderit in
ბარეთის ტბა მდებარეობს წალკის ქვაბულის აღმოსავლეთ ნაწილში, ზღვის დონიდან 1612 მ სიმაღლეზე. ტბის სარკის ფართობი 1,34 კმ²-ს შეადგენს, წყალშემკრები აუზი 9,3 კმ²-ია, მაქსიმალური სიღრმე – 1,3 მ. მოცულობა – 1,1 მლნ მ³. საზრდოობს ატმოსფერული ნალექებით, მიწისქვეშა წყლებით. ტბის ნაპირი დაჭაობებულია. ტბა საინტერესოა მცენარეულობით. ნაპირის მცენარეულობაში ბევრია ლაქაში, ლისი, ჭილი, წყლის ბაია, წყლის მატიტელა. წყლის ზედაპირზე კი ამოტივტივებულია დუმფარას ფოთლები და დიდი ლამაზი თეთრი ყვავილები .
ბუნების ძეგლი ვულკანური წყებიდან გამომდინარე დიდდებიტიანი ანკარა წყაროა, რომელზეც საუკუნეების წინ აგებულია ტაძარი და მოწყობილია ქვის აუზი. აუზში ბინადრობენ კალმახები, რომლებიც მორწმუნეთათვის საკულტო ობიექტებს წარმოადგენენ. თევზებს თავისუფლად შეუძლიათ მიატოვონ აუზი და გამდინარე ნაკადულით გავიდნენ მდ. ქციაში, მაგრამ არ ტოვებენ მას. ამჟამად ვოკლუზი და მისი შემოგარენი მამათა მონასტრის ტერიტორიაა, რომელიც პილიგრიმული ტურიზმის კუთხით ერთერთი ყველაზე აქტიური ადგილია ქვემო ქართლში.
სოფელ ბეშთაშენის მიმდებარედ, ზრვის დონიდან 1554 მ სიმაღლეზე, მდინარე ჩილჩილი წარმოქმნის ჩანჩქერს. ჩანჩქერი მასშტაბურობით არ ხასიათდება, მისი სიმაღლე მხოლოდ რამდენიმე მეტრია. თუმცა მიმდებარე გარემო, მთის მდინარის სიკამკამე და ხმაური მნახველისთვის გამორჩეულ სანახაობას ქმნის.
მდებარეობს სოფელ დაშბაშის მიდამოებში, ზღვის დონიდან 1230-1550 მ სიმაღლეზე. იგი წარმოადგენს მდინარე ქციის მიერ ვულკანურ ლავებში გამომუშავებულ კანიონისებურ ხეობას, რომლის ფერდობებიდანაც დიდძალი უხვდებიტიანი წყაროები გამოედინება და სხვადასხვა ადგილას წყალვარდნილებს აჩენს.
სწორედ აღნიშნული წყალვარდნილები და კანიონის მორფოლოგიური თავისებურებები ქმნიან დაშბაშის კანიონში მიკროკლიმატს, რაც მოცემულ ტერიტორიაზე წალკის მუნიციპალიტეტის ტიპური ლანდშაფტისგან სრულიად განსხვავებულ ეკოსისტემას განაპირობებს. ვახუშტი ბაგრატიონი აღწერს დაშბაშის კანიონში მდებარე მორევს, რომელიც იმ ეპოქაში თევზით მდიდარი ყოფილა: „ეძანს ქვევით და ახალქალაქს ზეით გარდმოდის ქცია მაღლის კლდიდან, ვითარცა ღარიდამ. ძირს აქუს ტბა დიდი. ამას ზემოთ ვერ აღვალს ორაგული და დიდნი თევზნი…“ დაშბაშის კანიონი, როგორც ბუნების ძეგლი, დაცული ტერიტორიაა და ალგეთის ეროვნული პარკის ნაწილია.
კანიონი მდებარეობს ზღვის დონიდან 1575 მ სიმაღლეზე. სოფელ სამადლოსთან მდ. ჩილჩილი წარმოქმნის დაახლოებით 400 მ სიგრძისა და 15-20 მ სიღრმის კანიონისებურ ხეობას. აქვეა ხელოვნური ტყის კორომი. კანიონის დასაწყისში არის წყარო, სადაც შესაძლებელია დაბანაკება და კარვების გაშლა.
ცალკე აღნიშვნის ღირსია წალკის წყალსაცავი, რომელიც სარკის ფართობით საქართველოს უდიდესი წყალსაცავია (33,7კმ²). წყალშემკრები აუზის ფართობია 1060 კმ². წყლის მოცულობა – 312 მლნ. მ³. მაქსიმალური სიღრმე – 25 მ, საშუალო სიღრმე – 9,3 მ. ნაპირები უმეტეს ნაწილში დაბალი და დამრეცია, სანაპიროს სამხრეთ-აღმოსავლეთ მონაკვეთზე – ციცაბო და მაღალი. საზრდოობს ხრამისა და სხვა პატარა მდინარეთა წყლით, აგრეთვე – მიწისქვეშა, თოვლისა და წვიმის წყლით. წყალსაცავი შეიქმნა ენერგეტიკული მიზნებისათვის 1946 წელს. უმთავრესად საზრდოობს ხრამისა და სხვა პატარა მდინარეთა წყლით. დეკემბრიდან მარტის ბოლომდე იქმნება ყინულ ნაპირისი, ყინულსაფარი და სხვ. წყალსაცავი ემსახურება 2 ჰესს: ხრამჰეს I, ხრამჰეს II. წყალსაცავზე ხშირია მეთევზეთა ტურნირები თევზაობის სხვადასხვა სახეობაში.
ჯამუშის ტბა ზღვის დონიდან 1756 მ სიმაღლეზე მდებარეობს. ტბის ზედაპირის ფართობი 1,47 კმ2-ს შეადგენს. ჯამუშის ტბა საზრდოობს ატმოსფერული ნალექებითა და მიწისქვეშა წყლებით. დეკემბრიდან მარტამდე ტბის ზედაპირი იფარება ყინულით. ტბის შემოგარენი შემოსილია წიწვნარით. ზაფხულის პერიოდში ჯამუშის ტბა შესანიშნავი ადგილია საპიკნიკე და საკემპინგე აქტივობებისთვის
ეკლესია წარმოადგენს სამნავიან ბაზილიკას. იგი ნაგებია კარგად დამუშავებული კვადრებით. 
სოფელ გუმბათის ღვთისმშობლის ტაძარს ადგილობრივი მოსახლეობა წმ. სახარების ეკლესიასაც უწოდებს. ეკლესია წარმოადგენს სამნავიან ბაზილიკას, დგას ძველი ქართული ეკლესიის ნანგრევებზე. ეკლესია ნაგებია დამუშავებული ქვის კვადრებით, წყობაში გამოყენებულია ძველი ეკლესიის ქვებიც. ეკლესიის შესასვლელთან დგას სამსართულიანი ღია თაღედებიანი სამრეკლო. ეკლესიას შემოვლებული აქვს ქვის გალავანი.
სოფელ დაშბაშში მდებარე ღვთისმშობლის ტაძარი უგუმბათო ნაგებობაა. იგი XIX ს-ში გადაუკეთებიათ და წარწერებიც დაუზიანებიათ. ექ. თაყაიშვილმა ეკლესიის მახლობლად დაგდებულ ქვაზე მოახერხა ამოეკითხა: „სახელითა ღმრთისაითა … ჩვენ ახალქალაქელთა …“ (თაყაიშვილი 1913). ამავე ეკლესიაზე ფრაგმენტების სახით იკითხება რატი ერისთავთ ერისთავის სახელი (რჩეულიშვილი 1972: 73; ქართ. წარწ. კორ. 1980: 246, 247);
მდ. ხრამის ღრმა ხეობის ნაპირზე დგას წმინდა გიორგის გუმბათიანი ეკლესია. გეგმით ის თავისუფალი ჯვრის ტიპს წარმოადგენს. საკურთხეველში შემორჩენილია ფრესკის უმნიშვნელო ფრაგმენტი. თარიღდება X ს-ის მეორე ნახევრით. ამჟამად გუმბათი ჩამოშლილია და ტაძარს დაკარგული აქვს პირვანდელი სახე
ტაძარი წარმოადგენს ერთნავიან ნაგებობას, ზომით – 5X3 მ. სამხრეთიდან მოგვიანებით გაკეთებულია მინაშენი. ეკლესია აშენებულია კვადრატს მიახლოებული, ცუდად დამუშავებული ქვით; მინაშენის წყობაში გამოყენებულია უფრო დიდი ზომის ქვები. ეკლესიის სამხრეთით დიდი აუზია მოწყობილი. გალავნის სამხრეთ-დასავლეთ კუთხესთან წყაროა გამართული, რომელსაც ადგილობრივი მოსახლეობა სამკურნალო თვისებებს მიაწერს. ეკლესიის ჩრდილოეთითა და აღმოსავლეთით დიდ ფართობზე ნასოფლარის ნაშთებია შემორჩენილი (განვითარებული შუა საუკუნეები).
სოფელი ჩოლიანი კლდეკარის ციხის მიმდებარედ, პატარა დახლებული პუნქტია. სოფელში ქართველების ცხოვრების კვალს ადასტურებთ ძველი ნანგრევები. აქედან იწყებე კდეკარის საფეხმავლო ტურისტული ბილიკი.
ღვთისმშობლის გუმბათიანი ტაძარი მდებარეობს ქ. წალკის ცენტრში. ნაგებია კარგად დამუშავებული ბაზალტის ქვის კვადრებით. ტაძარს აქვს ორი შესასვლელი – ერთი სამხრეთიდან, მეორე კი დასავლეთ კედელში ჩაშენებული სამრეკლოს გავლით. გადახურულია თუნუქით. ტაძრის ეზოში, ჩრდილოეთით დევს ცხენის ქანდაკება, რომელზეც ამოკვეთილია შეიარაღებული მამაკაცის ფიგურა და ცული. აქვე დევს სამი საფლავის ქვა. ტაძრის ჩრდილოაღმოსავლეთით 5 მ-ის დაშორებით დგას ძველი ქართული ეკლესია. ორივე ეკლესია შემოზღუდულია გალავნით. აქ ამჟამად მამათა მოქმედი მონასტერია.
